استفاده از پرتو گاما برای کنترل مرحله‌های مختلف زیستی حشره‌ی شپشه‌ی آرد

Authors

  • حمیدرضا ذوالفقاریه پژوهشکده ی کشاورزی هسته ای، پژوهشگاه علوم و فنون هسته ای، سازمان انرژی اتمی ایران، صندوق پستی: 498-31485، کرج ـ ایران
  • مهرداد احمدی پژوهشکده ی کشاورزی هسته ای، پژوهشگاه علوم و فنون هسته ای، سازمان انرژی اتمی ایران، صندوق پستی: 498-31485، کرج ـ ایران
Abstract:

حشره‌ی شپشه‌ی آرد یکی از آفت‌های بسیار مهم محصول‌های انباری است که موجب بروز خسارت کیفی و کمّی می‌شود. یکی از راهکارهای مناسب برای کنترل این آفت، استفاده از پرتو گاما است. در این مقاله تأثیر دزهای مختلف پرتو گاما بر روی تخم، لارو و حشره‌ی کامل شپشه‌ی آرد تا مرگ آخرین نمونه مورد ارزیابی قرار گرفت. آزمایش در شرایط دمایی 1±27 درجه‌ی سلسیوس، رطوبت نسبی 5±60 درصد و در تاریکی انجام شد. پرتودهی تخم، لارو و حشره‌ی کامل شپشه‌ی آرد با کمک پرتو گاما و با دزهای 100 تا 500 گری به انجام رسید. این آزمایش‌ها به منظور کاهش دز پرتو گاما در فاصله‌ی زمانی طولانی‌تر در مقایسه با مطالعه‌های قبلی انجام شد. میزان مرگ و میر حشره‌ی شپشه‌ی آرد در مرحله‌های مختلف رشد آن پس از گذشت 24 ساعت مورد ارزیابی قرار گرفت و نمونه‌برداری تا مرگ آخرین نمونه‌ی پرتودهی شده ادامه یافت. نتایج نشان داد که حساس‌ترین مرحله‌ی رشد حشره‌ی شپشه‌ی آرد در برابر پرتودهی، مرحله‌ی تخم بود که در آن دز 50 گری موجب مرگ 100 درصد تخم‌ها شد. مرحله‌ی لاروی، بعد از تخم، بیش‌ترین حساسیت را نشان داد به طوری که با دز 500 گری پس از گذشت 12 روز امکان از بین بردن کلیه‌ی لاروها فراهم شد. در مورد حشره‌های کامل، نتایج حاکی از مقاومت نسبی این مرحله از رشد حشره بود، به طوری-که دز 100 گری پس از 16 روز تنها موجب بروز مرگ و میر 33/13 درصد حشره‌های کامل شد. بالاخره این‌که مشخص شد که استفاده از پرتو گاما می‌تواند به عنوان یک روش کاربردی مناسب، برای کنترل کلیه‌ی مرحله‌های زیستی حشره‌ی شپشه‌ی آرد در بین محصول‌های انباری به کار رود.  

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

SBUspect، نرم‌افزاری برای طیف‌سنجی پرتو گاما

طیف‌نمایی پرتو گاما در بسیاری از مسایل فیزیک و کاربردهای مختلف پرتو نظیر تجزیه‌ی مواد، استفاده‌ی گسترده‌ای دارد. طیف به دست آمده از چشمه‌های گاما که معمولاً با آشکارسازهای ژرمانیم یا سوسوزن‌های معدنی ثبت می‌شود، حاوی اطلاعاتی در زمینه‌ی انرژی پرتو و فعالیت چشمه-ی نظیر آن است. SBUspect از روش ماریسکتی برای تشخیص قله‌های موجود در طیف استفاده می‌کند و هم‌چنین توانایی برازش این قله‌ها با تابع گاوسی ...

full text

بررسی امکان استفاده از پرتو گاما برای رفع آلودگی قارچی نقاشی رنگ روغن تاریخی

در این پژوهش پرتودهی گاما به عنوان روشی برای رفع آلودگی قارچی یک تابلوی نقاشی تاریخی مورد ارزیابی قرار گرفت. برای این منظور، تابلوی نقاشی رنگ و روغن مربوط به دوره‌ی قاجارِ دارای سبک قهوه‌خانه‌ای انتخاب شد. پس از نمونه‌برداری از نقطه‌های مشکوک و تغییر رنگ یافته‌ی مختلف در رو و پشت تابلو، قارچ‌های موجود در نمونه‌ها مورد شناسایی قرار گرفت و میزان آلودگی قارچی کل تابلو تخمین زده شد. با توجه به مقاوم...

full text

کاربرد پرتو گاما به منظور کنترل آفات مهم محصولات انباری

در این تحقیق اثر دزهای مختلف پرتو گاما برروی مراحل چهارگانه رشدی تعدادی از حشرات انباری مهم کشور مورد بررسی قرار گرفته است . نتایج حاصله نشان داد حداکثر دز تا7/0 کیلوگرمی می تواند کلیه مراحل رشدی آنها را متوقف نماید . در این رابطه سه گروه عمده از محصولات شامل غلات، حبوبات و خشکبار از لحاظ آفات انباری مورد بررسی قرار گرفتند. حشراتی که مورد مطالعه قرار گرفتند عبارتند از راسته با لپولکداران ( ...

full text

تأثیر تلفیق پرتو گاما با اسانس گیاه برازمبل بر میزان مرگ و میر شپشه آرد

در تلاش برای دست‌یابی به روشی کاربردی و استفاده از ترکیبات طبیعی برای کنترل آفات انباری، اثر تلفیق پرتو گاما با اسانس گیاه برازمبل بر روی حشرات کامل شپشه آرد مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش‌ها در شرایط دمای 1±27 درجه‌ی سلسیوس، رطوبت نسبی 5±65 درصد و در تاریکی در طی 2 مرحله طراحی گردید: 1) پرتودهی حشراتی که از قبل اسانس داده شده بودند 2) اسانس‌دهی حشراتی که از قبل در معرض پرتو قرار گرفته بودند. در ...

full text

طراحی و ساخت آشکارساز نیم‌رسانای CdZnTe برای آشکارسازی پرتو گاما

در این مقاله، مرحله‌های انتخاب بلور، آماده‌سازی نمونه‌ها و نحوه‌ی ایجاد اتصال‌های شوتکی و اهمی برای ساخت آشکارساز CdZnT یا CZT قابل حمل و با قابلیت کار در دمای اتاق ارایه شده است. ابتدا درصد عناصر و اندازه‌های بلور CdZnTe با کد C4MCNP تعیین و تأثیر آن‌ها بر رفتار الکتریکی و آشکارسازی قطعه بررسی شد. پس از تهیه‌ی بلور، سطح بلور به روش شیمیایی آماده و فعال‌سازی شد. در طرف صاف‌تر سطح بلور، فلز طلا ...

full text

کاربرد پرتو گاما به منظور کنترل آفات مهم محصولات انباری

در این تحقیق اثر دزهای مختلف پرتو گاما برروی مراحل چهارگانه رشدی تعدادی از حشرات انباری مهم کشور مورد بررسی قرار گرفته است . نتایج حاصله نشان داد حداکثر دز تا7/0 کیلوگرمی می تواند کلیه مراحل رشدی آنها را متوقف نماید . در این رابطه سه گروه عمده از محصولات شامل غلات، حبوبات و خشکبار از لحاظ آفات انباری مورد بررسی قرار گرفتند. حشراتی که مورد مطالعه قرار گرفتند عبارتند از راسته با لپولکداران ( l...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 70  issue 4

pages  98- 103

publication date 2014-06-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023